صنعت مرغداری در عربستان سعودی بسیار مهم و حیاتی شمرده می شود و در این میان همواره در حال توسعه و گسترش در جهت رفع نیازهای پروتئینی جمعیت رو به رشد خود است. عربستان سعودی یکی از بزرگ ترین مصرف کنندگان گوشت طیور در خاورمیانه محسوب می شود که در این میان گوشت مرغ نیز بیشترین مصرف را دارد.
این کشور در تلاش است تا به خودکفایی در تولید طیور دست یابد و برای تحقق این هدف، سرمایه‌گذاری قابل‌توجهی در فارم های پرورش طیور و زیرساخت‌های محلی انجام داده است.
با وجود این تلاش‌ها، بخش قابل‌توجهی از تقاضای طیور همچنان از طریق واردات تأمین می‌شود که نشان‌دهنده پتانسیل این کشور برای رشد بیشتر در این بخش است.
بازار طیور عربستان سعودی در سال ۲۰۲۴ با ارزش ۴۲.۳۲ میلیون دلار ارزیابی شد و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۳۰ به ۶۰.۲۸ میلیون دلار برسد که نرخ رشد سالانه مرکب (CAGR) آن ۶.۱۵ درصد خواهد بود.
از سوی دیگر بخش تولید داخلی طیور پیشرفت‌های چشمگیری داشته است. بر اساس آمار رسمی وزارت کشاورزی، آب و محیط‌زیست عربستان (MEWA)، تولید طیور در سال ۲۰۲۱ به ۹۱۰ هزار تن رسیده است. این دستاورد نقطه عطف مهمی محسوب می‌شود، چرا که این بخش به سطح ۶۰ درصدی خودکفایی دست یافته و وابستگی به واردات را به‌طور قابل‌توجهی کاهش داده است.
نمودار بازار مرغداری عربستان سعودی در سال های 2024 و 2030
رشد جمعیت و افزایش تقاضا برای پروتئین
یکی از عوامل کلیدی که رشد بازار طیور عربستان سعودی را پیش می‌برد، افزایش جمعیت این کشور و تقاضای رو به رشد برای غذاهای غنی از پروتئین است. طیور، به ویژه مرغ، یک منبع پروتئین محبوب و مقرون‌به صرفه برای مصرف‌کنندگان است که تقاضا برای محصولات طیور در این کشور را افزایش می‌دهد.
با رشد سریع جمعیت جهان در سالهای اخیر، بازار طیور در سالهای آینده با رشد پایدار روبرو خواهد بود. این رشد ناشی از افزایش تقاضا برای محصولات طیور است که به‌ویژه در عربستان سعودی مشهود بوده است. محصولات طیور به دلیل قیمت مقرون‌به‌صرفه، تنوع در مصرف و ارزش غذایی بالا، به بخش اصلی رژیم غذایی مصرف‌کنندگان در این منطقه تبدیل شده‌اند.
محبوبیت فزاینده محصولات طیور را می‌توان به تغییر ذائقه غذایی نسبت داد، چرا که مردم بیش از گذشته به سلامت خود توجه نشان داده و به منابع پروتئینی کم‌چرب روی آورده‌اند. گوشت طیور با چربی کم و پروتئین بالا، به‌طور کامل پاسخگوی این نیاز است. در سطح جهانی، سرانه مصرف پروتئین به‌طور کلی افزایش یافته و محصولات طیور به گزینه مورد علاقه بسیاری تبدیل شده‌اند.
چشم‌انداز بازار طیور در آینده امیدبخش به نظر می‌رسد. با تداوم افزایش تقاضا برای محصولات طیور، فرصت‌های فراوانی برای فعالان این صنعت به وجود خواهد آمد تا از این روند رو به رشد بهره‌برداری کنند. از مرغداران گرفته تا واحدهای فرآوری و خرده‌فروشان، تمامی حلقه‌های زنجیره از رشد پایدار این بازار ذینفع خواهند شد.
چالش های اصلی بازار
شیوع بیماری ها و نگرانی های زیست ایمنی
شیوع بیماری های طیور چالش جدی در بازار طیور عربستان سعودی محسوب می گردد. انفولانزای طیور و سایر بیماریهای مربوط به پرندگان، از آنجائیکه کشتار دسته جمعی طیور، کاهش اعتماد مصرف کننده و کم شدن معاملات را به دنبال دارد، پیامدهای اقتصادی جبران ناپذیری به دنبال دارد.
با توجه به تهدید دائمی ناشی از شیوع بیماری‌ها، سرمایه‌گذاری مستمر در موارد زیر حیاتی است:
۱. زیرساخت‌های ایمنی زیستی مقاوم:
•سیستم‌های کنترل تردد پیشرفته
•امکانات ضدعفونی مدرن
•استانداردهای امنیتی تقویت‌شده
۲. سیستم‌های نظارتی جامع:
•شبکه‌های پایش فعال
•مکانیسم‌های گزارش‌دهی بلادرنگ
•بانک‌های اطلاعاتی یکپارچه
۳.برنامه‌های آموزشی گسترده برای مرغداران:
•کارگاه‌های عملیاتی
•دستورالعمل‌های به‌روز شده
•برنامه‌های ارزیابی مستمر
همکاری راهبردی دولت و صنعت:
•ایجاد کمیته‌های مشترک نظارتی
•توسعه پروتکل‌های استاندارد ملی
•اجرای طرح‌های نظارتی مشترک
مزایای کلیدی:
• کاهش خسارات اقتصادی
• حفظ ثبات بازار
• افزایش اعتماد مصرف‌کنندگان
توصیه می‌شود این راهبردها در سطوح مختلف زنجیره تأمین طیور به صورت سیستماتیک پیاده‌سازی شوند.
روند اصلی بازار
رشد زنجیره در مرغداری‌ها
تحول قابل توجه در بازار طیور عربستان، ادغام فزاینده فناوری‌های پیشرفته در سیاست های مرغداری این کشور بود.
این تحول شامل سه محور اصلی بود: فناوری دقیق کشاورزی ، سیستم‌های نظارت خودکار، و تحلیل داده‌های کلان.
پیشرفت‌های فناوری به مرغداران امکان می‌دهد تا بهره‌وری را افزایش دهند، بیماری‌ها را بهتر مدیریت کنند و بر وضعیت سلامت گله‌های طیور در زمان واقعی نظارت درست داشته باشند.
با کشاورزی دقیق، پرورش‌دهندگان طیور در عربستان می‌توانند : استفاده از منابع را بهینه‌سازی کنند، ضایعات را به حداقل برسانند.